.jpg)
.jpg)
Kedi, Köpek, At ve Güvercin: Büyük İhtimalle Senden Benden Akıllı Olan Hayvanlar - Bölüm 2
Önceki içeriğimizde evin küçük oğluna “lan şu maymun bile senden akıllı yemin ederim” diye şaka yapmanıza olanak sağlayan hayvanlardan bahsetmiştik.
Lakin bunlar eve konulmayacak, vahşi hayatta kendilerini öne çıkarmak için evrimleşmiş, fakat “gel seni everelim” deseniz de hayır demeyecek türlere dönüşmüş hayvanlardı. Evcil değillerdi. "Dağda, denizde dolanan hayvanın psikolojisinden bize ne arkadaş" diyenler oldu. "Bize kediyle, köpekle gel" diye çıkışanlar oldu. İşte bu dertlere bu yazıda son veriyoruz.
Instagram’ı neredeyse tek başına ayakta tutan, bazılarının sırf karşı cinse ulaşmak için sahiplendiği, hareketlerini içeren videolarla sizi ofisin yıldızı yapan kediler; sadık olmasıyla gönüllere taht kurmuş, yetenek yarışmalarında benim diyen insanların önüne geçip birinci olan köpekler; canımız isterse bir susam tanesi için meydanda peşimizde gezdirdiğimiz, “guburrak guburrak” diyecek diye dilenci ettiğimiz güvercinler... Beyinleri nasıl çalışır? İşte şimdi hepsine cevap verme zamanı...
Vermezsen adam değilsin!
1. Kediler
Kediler, davranışı halen çözülemeyen hayvanlardan. Kafalarına göre hareket edip, kimseyi sallayamıyorlar. Dolayısıyla onların davranışlarını deneysel anlamda değerlendirmek çok zor… Evdeki ergen çocuk gibi söz dinlemiyorlar yani…
Gördüğünüz gibi, şu yazı 3 hit fazla alsın diye yapmayacağımız pislik yok değerli kadın okurlarımız...
İlk başta “kedici” insanlara iyi bir haberle başlayalım: Kedilerin beyinleri, köpeklerinkinden daha karmaşık bir yapıya sahip, "beyinleşmeleri" köpeklerinkinden fazladır. Ancak kedilerin sosyal zekâları köpeklerinkine nazaran daha düşüktür. Evrimde hiçbir zaman sürüyle gezmedikleri ve daha iyi bir avcı-savaşçı oldukları için başkalarının dertlerini çok umursamazlar. Gamsızın önde gidenidirler. “Olaylara karışmam. Mamam önüme gelsin de yemişim gerisini” tadında bakarlar olaya. Nankör denmesinin sebebi de budur zahir. Duygularını kulakları ve kuyruklarıyla belli ederler ama ne olunca kulakları oynatırlar orası muamma. Yine bizimle çok muhatap olmadıkları için çözmüş değiliz.
Hazır yeri gelmişken bu başyapıtı da anmamak olmaz...
Ancak kedilerin kısa süreli bellekleri köpeklerinden daha iyidir. Sevdiği bir şeyi bir yere atıp ilgisini başka yöne çekseniz bile o attığınız yeri 16 saat civarı aklında tutabilir. Köpeklerde bu süre 5 dakika civarı… Ayrıca kediler deneme yanılma yöntemiyle öğrenir ve ödüllendirilmenin müptelasıdırlar. Vefa onlar için İstanbul'da bir semt adı olsa da en azından bu ödüllendirilmeyi unutmazlar. Unutmazlar dedim fakat yaşı ilerleyen kediler de kolaylıkla bunamaktadır. Evdeki dedeniz, nineniz gibi her şeyi-herkesi birbirine karıştırmaya, depresyona girmeye, oraya buraya pislemeye meyilli olurlar maalesef.
Instagram'dan sonra kedinin ekmeğini de en çok bunlar yedi...
Kedilerin tat duyuları gelişkindir. Yalnızca "tatlı" şeyleri ayırt edecek bir dile sahip değildirler. Çikolataymış, baklavaymış burun kıvırırlar. Ayrıca bu günlerde görüyorum bazı hayvan sever gençler kedilerine vegan beslenmeyi reva görüp bununla da “benim kedim benim kararım” tarzı inat etmektedirler. Şunu söyleyeyim tüm kedigiller etoburdurlar. Ve onları vegan yapmak kesinlikle onlara zarar verir.
Kısırlaştırılmamış olsam bunlarla ne yapacağımı bilirdim de... Neyse...
2. Köpekler
Kedilerden bahsederken biraz üzerinden geçtik ama yine detaylandıralım sonra “vay efendim sen milli iradeyi yok saydın”, “Kedi lobisi seni etkilemiş” denilmesin. Biz nasıl maymunla aynı atadan geliyorsak köpekler de kurtlardan gelmekte… Dolayısıyla bir arada yaşamaya, yaşadığı yere uyum sağlamaya daha meyilli. Yani köpekler sahibinin davranışlarıyla kendi davranışlarını şekillendirirler. Sahibinin halinden anlamaktadırlar. Hatta öyle iyi anlamaktadırlar ki mesela çok zor bir gün geçirip eve geldiğinizde köpeğiniz sizin şefle kavga ettiğinizi, yemekte kuş üzümlü pilav çıktığını, İnsan kaynaklarından Merve’nin size yüz vermediğini anlayabilirler. Bu sebepten “Bobi hayır” diyip kaş çatıp, burun kıvırırsanız muhtemelen “ulan şimdi durduk yere niye kızdı” diyip o eylemi yapmayacaktır.
- Hişş Oğlum tamam lan. Şaka yaptık. Sen de bana sidikli de tamam lan. Hişş. Bi yüzüme bak bi...
Köpekler aynı zamanda psikolog gibi iyi bir dinleyicidirler. Sizin direktiflerinizi anlarlar. Hatta ufak bir kafa hareketinizden gizli saklı bir şeyin yerini bulup size getirebilirler. Bu özellik kuzenlerimiz maymunlarda dahi yoktur. Bu da demek oluyor ki köpekler “körle yatan şaşı kalkar” misali bizimle otura otura bizimkine benzer yetenekler geliştirmişlerdir. Hele çoban köpekleri tam bir bekçidir. Sürekli dikkatleri çok iyidir. Yani birini veya bir şeyi insan evladı bir bekçiden daha iyi koruyabilirler. Bir de köpekler çok sık rüya görürler. Uykuya daldıklarından 20 dakika sonra REM uykusuna geçip rüya görmeye başlarlar. Uyuyan köpeğin sırıtması bundandır. Ama bizim ergenler gibi kamyonu devirirler mi onu bilmiyorum.
3. ATLAR
Atlar çok eskiden beri bu dünyada olduklarından bazı duyguları çok gelişmiştir. Mesela çok iyi koku alırlar, tat almaları, dokunmaları çok çok iyidir ve neredeyse tüm hayvan türleri arasında 6. hissi en gelişmiş olanıdır. Kötü kokulara, kötü niyetli kişilere duyarlıdırlar. Eskiden at bakıcıları hayvanların yanına güzel kokulu çiçekler ve yiyeceklerle giderlermiş. Sakinleşsinler diye. Tabi bu bilgilere bağlı olarak at hayvanı birisini tepesinden atıyorsa mutlaka o insanın ya kokusu kötüdür ya kişiliği. Sanırım bu size bazı şeyler için bazı ipuçları vermekte (gülüşmeler).
(aslında buraya uygun görsel var ama durduk yere şimdi…)
4. Güvercinler
Kuşlar diye yazınca çok genel oldu o yüzden durumu kısaltalım. Mesela güvercinler. Güvercinler tepede uça uça “kuş bakışı” denilen olayın hakkını en çok veren hayvan. Görsel mekansal hafızaları muazzamın ötesinde. Yaklaşık 2000 ayrı görüntüyü hafızalarında tutabiliyorlar. Yani bir zaman sokakta simit attığınız kuş diğer zaman karşınıza çıkıyorsa muhtemelen sizi tanımış ve “Ouu! Cemil abi beni tanıdın mı? Geçen bi simit olayına girmiştik.Hani bi tekrarı olur diye geldim” diyor olabilir.
Hatta bu görsel hafıza o kadar iyidir ki iki ayrı sanatçının iki ayrı tablosunu, harfleri ayırt etmektedirler. Hatta hatta MR görüntüsünde kanserli hücreyi fark etmedirler. Doğal radyoloji uzmanıdırlar bir nevi. Ancak iletişimleri ve zekaları kargalar kadar iyi değildir. Geçen yazıda bahsettiğimiz gibi kargalar komünal yaşamda birbirleriyle hasbihal ederken güvercinler avel avel bakmaktadırlar.
Yaşar İle Şizofreniye Giriş: “Kuşlar? Sen kuşları boşver... Evler? Yerlerinde değiller... Aşkım!! Sakın Sen kuşlara uymaaaaa....
Gördüğünüz üzere tüylü dostlarımızın beyinleri aşağı yukarı böyle çalışıyor. Artık kendilerine ona göre mi davranırsınız ya da "ulan bu bana pis pis bakıyo namussuz, yoksa sahibi hakkındaki pis düşüncelerimi anladı mı?" diye kurulup gerilir misiniz bilmem.. Ama bence kıymet verin. Madem bu hayvanları şehir hayatına hapsettiniz, madem kendinize en akıllı tür diyorsunuz kıymet vereceksiniz arkadaş... Atlardan bahsetmişken soruyorum, Ankara Ulus Meydan'daki Atatürk'ün bindiği atın kaç ayağı havadadır? Bilenlere Zaytung Zone'da bahçedeki masalardan birini ayarlayacağım. O kadar hatırımız var çok şükür... Evet buyrun...
(peperuhi Brüksel'den bildirdi)
facebook'ta Paylaş twitter'a yolla Allah'a havale et
|
|
|
.jpg)
