‘‘Efendiler, yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz’’ Sözünün Ardından ‘‘Paşam öğleden sonra tatil mi?’’ Sorusunu Yönelten Bilecik Mebusu Nejat Erdem Bey, Mezarı Başında Anıldı...
Türkiye, bir 28 Ekim’de daha yarım gün çalışmanın coşkusunu yaşarken vatandaşlar kendilerine bu tatili hediye eden İlk Meclis’in cesur ismi Bilecik Mebusu Nejat Erdem Bey’i unutmadı. 1972 yılında kaybettiğimiz kıymetli devlet adamı Bilecik’teki mezarının başında “Yaşasın Cumhuriyet! Yaşasın Nejat Bey!” sloganlarıyla anıldı.
Ona borçluyuz…
28 Ekim’in yarım gün tatil olması için verdiği mücadeleyle bugünlere ışık tutan İlk Meclis’in önemli siması Nejat Erdem Bey’in anmasında torunu Hikmet Erdemoğlu ilk konuşmayı gerçekleştirdi. “Değerli dedem, Cumhuriyet tarihinin batılı anlamda ilk üşengeci olmasının yanı sıra Atatürk’ün sofrasında kimilerine göre densiz gelen cesurca konuşmalara da imza atmış mühim bir şahsiyettir” diyen Erdemoğlu, bugün Türkiye’deki birçok resmi tatilin fitilini de Nejat Erdem Bey’in ateşlediğini kaydetti.
Gururu yüzünden okunan Hikmet Erdemoğlu'nun “Belki bu ülke dedeme hakettiği kıymeti çok geç verdi ama olsun, biz küskün değiliz. Bugün şu yarım gün tatille birlikte birçok resmi tatili ona borçlu olduğumuzu bilenlerin hayır duaları bize yeter” sözleri de anma töreninde hazır bulunan yakınları ve sevenleri tarafından gözyaşları eşliğinde alkışlandı.
Karanfil bıraktılar
Hikmet Erdemoğlu’nun konuşmasının bir miktar uzaması üzerineyse kitlenin içerisinde yavaş yavaş “Birader tatil yarım gün zaten, anlattıkça anlattı bu da… Ohoo bak meşrutiyet diyor hala” mırıldanmaları yükselmeye başladı. Akıllıca davranarak mezarlık çıkışına yakın saf tutan vatandaşlar bir bir ayrılırken, öndekiler de mezara karanfiller atarak çıkışa yöneldiler. Haber yayına hazırlandığı esnada Erdemoğlu’nun “Buradan dedemin müzeevine geçicez, mevlütümüz var… Yer miyiz birer kıymalı pide?” şeklindeki ısrarları sürmekteydi.
İşte Nejat Erdem Bey’in mücadelesi
Tüm Türkiye’nin saygıyla andığı Nejat Erdem Bey’in verdiği 28 Ekim mücadelesiyse tarih kitaplarına girecek cinsten. İşte o gün ve sonrasında yaşananlar:
28 Ekim 1923 günü Mustafa Kemal’in yakınında topladığı bir grup mebusa cumhuriyeti ilan edeceğini açıklamasının ardından Nejat Erdem Bey derhal, “Paşam o zaman bugün yarım gün di mi? Öğleden sonra tatildir heralde?” sorusunu yöneltti. Bu öneri ilk anda Mustafa Kemal tarafından “Efendiler onu sonra düşünürüz, seneye falan artık. İlk günden ne tatili? İşimiz gücümüz var” sözleriyle reddedilse de Nejat Erdem Bey yılmayarak 1924 yılında 29 Ekim'den 1 hafta önce konuyu bir meclis oturumunda tekrar gündeme getirdi.
Meclis kürsüsünde söz alan Nejat Erdem Bey'in "Sayın Reis-i Cumhur'um, kıymetli mebus arkadaşlar. Bizim bir tatil işi vardı. Unutmadan onu da bir konuşsak mı?" sözleriyle gündeme getirdiği konu, başta pek fazla ilgi çekmezken, 28 Ekim'in o yıl perşembeye denk geldiğinin fark edilmesiyle birlikte teklif alkışlar arasında oybirliğiyle kabul edildi.
Fikirleriyle ışık oldu
Bu hamlesinin kabul görmesiyle birlikte kendine güveni iyice yerine gelen Nejat Erdem Bey, mebusluk süresi boyunca 19 Mayıs, 23 Nisan için de yarım günlük tatiller kopararak vatana hizmet etmeyi sürdürdü. Salı gününe denk gelen ilk Ramazan Bayramı tatilinin pazartesiyle birleştirilmesi için verdiği mücadelede o dönem başarılı olamasa da, ilk kıvılcımlarını yaktığı bu fikir daha sonra 1953 yılında Demokrat Parti döneminde hayata geçirilebildi.
facebook'ta paylaş twitter'da paylaş Allah'a havale et