Gülmenin Aşırı Bilimsel ve Zerre Komik Olmayan Anatomisi: Neden Gülüyoruz?

Büyük ihtimalle görselde gülen insanları görünce siz de bir sırıttınız. Peki neden durup dururken sırıttınız? Ben size söyleyeyim. İlk olarak gülmek bir ihtiyaç bir savunma mekanizması. Çünkü gerilimi azaltıyor. Dikkat ederseniz nerede mizah var orada konuşulmak istenmeyen bir konu var. Neredeyse tüm fıkralarda az veya çok ırkçılık, cinsiyetçi üslup, cinsellik vardır (başladı zenci pipisi bitti zenci pipisi)... Bunlara atfedilen gerginliği mizah ile aşmaya çalışıyoruz diyebiliriz.


Bu görselle paylaşılan boktan yaşlı esprileri konumuz dışındadır...


Neden gülüyorsunuz? Arka sıra, evladım size diyorum!

Bizi mutlu edecek bir şey olduğunda neden garip sesler çıkardığımızı anlatmak zor. Öncelikle herhangi bir ses çıkarmak sosyal gruptaki diğer fertlere bir mesaj iletmektir. Yani evrimsel olarak gülmek de sosyal ortamımızdaki insanlara bir "tehlike yok" mesajı veriyor olabilir. Gruptaki diğer bireyleri ikaz edip onlara "oğlum sakin olun. Hele bi soluklanın. Bu gelen şey tehlike değil; mutluluk" mesajı veriyorsunuz. Ağzınızı ayırarak hayatta kalmaya dair genetik bir şey yaptığınızı söylüyor evrim psikologları. "Hahaha", "hihihi" diyince diğerlerini rahatlatıyorsunuz. Alarm durumunun gereksiz olduğunu belli ediyorsunuz. Ama "skgfdşlkh" diye gülünce ne oluyor onu bilemiyoruz. Bilim henüz o soruya bir yanıt bulamadı...


İçimizi ısıtan gülümsemesiyle, klanımıza "tehlike yok Ankara bende" mesajını veren bir lider


Gülmek tabi grup içinde kalma- dışlanmama için bir araç da olabilir. Az evvel mesaj ilettiğinizi söyledik. Buradaki başka bir mesaj da "ben de anladım oğlum espriyi. Kafa çalışıyor herhalde. Sizin kadar biz de anlıyoruz bu işten" şeklindedir. Ama burda tabi birincil mesaj alarm durumuna gerek olmadığıdır.

Yani arkadaşımız yanımızda lambır lumbur düşüp kafa göz yarıp, kolu bacağı kırarsa buna gülmeyiz (en azından yüzüne karşı gülmeyiz yani). Ancak düşüp salak salak bakarsa buna her seferinde güleriz. Çünkü arkadaşımız zarar görmezse bu, tehlike olmadığına işarettir ama aynı zamanda olağandışı bir durumdur. Böyle bir olay karşısında biri gülünce hepsinin güldüğünü görürsünüz bu da "tehlike yok" sinyalinin insanları rahatlattığına ve bu yüzden de çok kolay yayıldığına işarettir.


Örnek vaka çalışması


Yıldırım Akbulut bir gün...

İnsanları güldürmenin en kolay yollarından biri fıkra anlatmak. Çünkü hem fıkraların hem de başa gelen ve ortamlarda anlatılan komik olayların temel yapıları vardır. Fıkra veya komik bir olay anlatmaya başladığınızda beyniniz otomatik olarak kendisine bir yol arıyor ve sonucu tahmin etmeye uğraşıyor. Ve fıkralar anlamlı şekilde uzadıkça gerilim ve beklenti artıyor. Hatta öyle ki, fıkra dinleyen insanların stres hormonlarının arttığına dair çalışmalar var .

Sonunda da beklenmedik ve önceki verilen bilgileri hatırlatıcı ve yorumlatıcı şekilde bir sonuca bağlanınca kişinin stres hormonu azalıyor. Bu sırada beyindeki gülme refleksiyle ilgili bölümler devreye giriyor.


Ortalama bir insanımızı güldürebilecek öğeler: Şive, dişsizlik, içi kurumuşluk...


Tabi fıkranın komikliği son cümlenin gücüyle doğru orantılı. Kişi beklenti ve tahmin etme güdüsüyle dinlediği olayın sonunun anormal bir sonuca bağlandığını görürse buna gülerek tepki veriyor. Bir olayın komikliği sonuna ve dolambaçlı bir yol izlemesine bağlı. İsterseniz deneyin. Komik bir olayı benim hanım ninem gibi ortasından lakadanak anlatın. Nasıl sessizlik oluyor görün. (erken gelen sonuç hiçbir alanda sevilmiyor arkadaşlar)


Gülünmeyen fıkrada yıllara meydan okuyan marka...


O sırada beyinde...

Gülmek beyinde ilk olarak Amygdala ile başlıyor diyolar (İki yazıdır Amygdala geçmiyordu. Özlemişsinizdir.) Burası Hipokampus ile bağlantıda. Hipokampus hafızamızın yer aldığı en önemli yerlerden biri. Dolayısıyla bu yaklaşıma göre bir espri duyduğumuz Amygdala'dan gelen bilgi Hipokampus'a gönderiliyor. Burada eskiye dönük veya bilip de çok dikkat ettiğimiz şeylerle eşleşirse buna gülüyoruz.

Tabi asıl gülme merkezlerinden biri akkumbens çekirdeği... Buraya; biri bize gülünce, espri yapınca, Facebook'tan like, Twitter'dan RT alınca Dopamin doluyor. O yüzdendir ki "like"ın, gülücüklü smileyin müptelası oluyoruz (bunu bağımlılıkları anlattığımızda anlatırız.). Ayrıca eğer gülmeye başlarsanız yine Akkumbens çekirdeğiniz Dopamin salgıladığı için kendinizi mutlu hissedeceksiniz. Tabi sonra dopamin normal seyrine dönünce bir yoksunluk ve görece bir mutsuzluk olacaktır. "Çok güldük kesin akşam ağlayacağız" sözünün yaygın olmasının bi nedeni de bu olabilir tabi.
 

Gül gül öldük... Cidden...

Gülmenin beyindeki diğer bölgesini ise doktorlar tesadüfen bulmuştur. Bir epilepsi hastasının, doktor tarafından yanışlıkla "Suplementer motor korteksi" uyarılınca kahkahaya boğulmuştur. Delinin zararına güldüğü gibi gülmeye başlamıştır. Başka bir hasta bu bölgedeki kanama yüzünden saatlerce gülmüş ve sonunda ölmüştür.

Çok nadir olsa da gülmekle ilgili Limbik Sistemimizdeki beyin bölgelerinde (hiptalamus ve mamiller cisimciği mesela) bir hasar meydana gelmesi hasarlı kişiyi gülme krizine sokup sonra öldürebilir. "Gülmekten ölmek" bilimsel olarak mümkün yani anlayacağınız. Ayrıca bazı Afazi hastaları karşılarında biri yalan söyleyince kahkahayı patlıyorlar. Çünkü insanın ses frekansı yalan söyleyince çok küçük derecede değişiyor ve afazik hastalara bu enteresan biçimde komik geliyor. Arkadaşlar organik yalan makinesi yani...


Memleketçe suplementer motor korteksimizi hop hop hoplatan davranış
 
Gülmek vücuttaki stresi azaltır. Kan basıncını arttırır.  Vücuda zarar veren hormonların miktarını azaltır. 300'den fazla kasın çalışmasına ön ayak oluyor ve en önemlisi de bağışıklığı güçlendiriyor. Yapılan araştırmaya göre çatık kaşlı huysuz yaşlılar hemen ölürken, güler yüzlü sakin mizaçlı, esprili yaşlılar uzun uzun yaşıyorlar. Mizahtan anlamayan Alem-i ervahtan, Alem-i Berzah'a hızlıca göçüyor. 

Kapanış mesajımız da dünyanın en ilginç saçlı insanından, İlknur Sezer'den gelsin o halde. Oynamayan Kaybeder! Haydi bakalım... (Klavyeden verilen şakşak alkış sesine bayılıyorum)
 

(peperuhi Brüksel'den bildirdi)

facebook'ta Paylaş twitter'a yolla Allah'a havale et

Sıradaki Blog İçerikleri:

Fiyatının 5 TL Olması Dışında, Sahte İçkiyi Gerçeğinden Nasıl Ayırt Edebiliriz?

Karga, Yunus, Arı ve Büyük İhtimalle Senden Benden Akıllı Olan Diğer Hayvanlar...

Çevrenizdeki Ömür Törpüsü Çiftleri Tanıma ve Mümkünse Korunma Rehberi

Kovulan İlk Hoca Ahmet Nazif Bey'den, Hamza Hamzaoğlu'na: Türkiye’de Teknik Direktörlüğün Kanlı Tarihi…

Sıradaki Haberler:

Fotohaber Devlet Bahçeli'den yeni çağrı: ''PPK lideri gelsin konuşsun, faizleri indirdiğini ilan etsin...''

Paylaş...