Alpler'de Heidi Gibi Sekeyim Derken Hayatı Kayanlar: Anatomy of a Fall
Mahkeme filmlerini sevenler, suç dramasından haz alanlar ve iyi bir film izlemek için can atanlara, kalp çarpıntısı yaratacak bir film geldi. Bu yıl Oscar Ödülleri’ne en iyi özgün senaryo, en iyi film, en iyi kadın oyuncu, en iyi yönetmen ve en iyi film kurgusu dallarında 5 adaylık ile damga vuran ve en iyi özgün senaryo ödülünün sahibi olan Anatomy of a Fall sonunda ülkemizde dijital bir platform tarafından yayınlandı. Cannes’da kazandığı Altın Palmiye ile başarısını taçlandıran bu nefes kesici psikolojik suç draması, 26 Nisan’da TV+’ta yerini aldı. ,
Köyde yaşıyorsun diye huzurlusun sanıyorlar
Yılın bol ödüllü iki filminde birden (The Zone of Interest ve Anatomy of a Fall) rol alarak 2024’ün yıldızı olan Sandra Hüller’i ve köpek Messi’yi başrolünde bulunduran bu etkileyici film, şehir hayatından kaçarak Fransız Alpleri’nde sakin ve ucuz bir hayat düşleyen bir çifti konu alıyor. “Koca ev, airbnb yapar köşeyi döneriz” fikriyle dağın başına yerleşen ancak tadilat nedeniyle kendini usta başı olarak bulan Samuel, bir gün ölü bulunuyor.
Görme engelli oğlunun yarım yamalak şahitliği ve yazdığı ilginç hikayelerle şüpheleri üzerine çeken eşi Sandra’nın ölümün ardından yaşadıkları mahkeme süreci ile beyaz perdeye yansıyor. İntihar mı, kaza mı yoksa cinayet mi sorusuna yanıt aranırken “sakin emekli hayatı”nın arkasındaki trajedi ortaya saçılıyor. Biseksüel Sandra’nın mutsuz evliliği içinde hayatta kalma çabası ahlaki yargıların odağı oluyor. Oğlunun başına gelen kaza nedeniyle vicdan azabı yaşayan ve yazamama hezeyanlarına sürüklenen depresif ölümüz Samuel’in imajı da dava sürecinde yeniden şekilleniyor.
Tüm gerçekler paramparça bir ilişkiyi göz önüne sererken, davanın yükü henüz küçücük bir çocuğun omuzlarına yükleniyor. Bu davayı çözse çözse Müge Anlı çözer dediğimiz noktada, anne ve babasının tüm özelini öğrenen Daniel’in çelişkisi ise seyircinin sancısına dönüşüyor. Kim yalan söylüyor, katil kim, gerçekten haklı olan hangisi soruları nabız yükselten sorguların içinde izleyiciyi psikolojik bir analize davet ediyor.
Bedelli askerlikten geldiğimin ertesi günü davaya çıktım...
--- Spoiler ---
Variety’deki demecine göre yönetmen Justine Triet, mahkeme filmlerinin kültü Otto Preminger'in Bir Cinayetin Anatomisi filmine saygı duruşunda bulunmuş (kör göze parmak evet). Açık göndermeler olmasa da filmin atmosfer, reji ve çatışmalar bakımından Kieslowski’nin Üç Renk üçlemesinden de izler taşıdığını söylemek mümkün. Hatta filmin alternatif son olasılıklarından biri, bana kalırsa Beyaz filminden çok sayıda iz taşıyor.
2024 sonbahar-kış “Unutmayın ki bana hiçbir şey olmaz" kombini
Mavi filmindeki eş kaybının ardından taşınan soru işaretleri Anatomy of a Fall’daki çıkış noktasını anımsatıyor. Beyaz filmindeki dava sahnelerinde karakterin (Karol) en önemli çatışmasının dil bariyeri olduğunu hatırlarsınız. Polonyalı karakterimiz eşi (Dominique) için ait olmadığı bir ülkede kalmaktaydı. Fransızca görülen duruşmada kendini ifade bile edememenin sorununu yaşıyor, sonraki intikam planında da tüm bu gerilimi karısının sırtına yükleyecek entrikalara imza atıyordu. İşte aynı gerilim Bir Düşüşün Anatomisi’nde de var.
Alman Sandra, kocası Samuel’in ısrarı ile onun ülkesine, Fransa’ya yerleşmiş ama yalnızlık, aidiyetsizlik çekiyor. Duruşmada da kendini ifade edememenin acısını görüyoruz. Ölen Samuel’in aldığı ses kayıtlarından ise Sandra’nın gösterdiği bu fedakarlığı hep kocasının yüzüne vurduğunu anlıyoruz. İçten içe izlerken tüm yaşananların Samuel’in intikamı (intihar) olması ihtimaline karşı duyduğumuz şüphe de buralardan besleniyor zaten. Samuel’in ölmeden önce bangır bangır dinlediği cinsiyetçi şarkı, (bkz: 50 Cent PIMP) bir tesadüf mü bilinmez ama manidar olduğu kesin. (Bir şey olmadıysa bile bir şeyler olmuştur.)
Sapanca'daki uyduruk tiny house'lardan ucuz olması...
Nasıl Beyaz’da karısı Dominique baştan aşağı Karol’ın hiçliğinin, eşitsizliğin göstergesi oluyorsa ve Karol ölmesini intikam yolu olarak seçiyorsa, bu filmde de öyle olabilir. Filmde çizilen Samuel öyle güçsüz ve Sandra her şeye rağmen dik duruşlu ki…
Samuel, depresyonda, cinsel olarak karısının hayatında artık bir aktör değil, yazamayan bir yazar, oğlunun öğretmeni ve evin tamiratçısı olmaktan başka bir görevi yok. Sandra ise üretken bir yazar, üzerine yüklenen “engelli oğluna bakım vermesi gereken anne” kimliğini üstlenmemiş, flörtöz, aldatmaya ve alkole meyilli ve “kocasının çöplüğünde (Fransa) bile var olmaya devam edebilen bir öteki (Alman).”
Mahkeme tarafından Sandra’nın cinsel yönelimi ve seks hayatı üzerinden yapılan suçlamalar, iki yazar arasındaki hikaye işbirliğinin “hırsızlık” olarak tanımlanması, Samuel’in kışkırtıcı ses kayıtları, “kocasını öldüren aldatan kadın” hikayesine inanmaya teşne basın, izleyiciyi de şüphe içinde bırakıyor.
Zeki Müren dişi'nin sınırları aşan yükselişi...
Evliliğin yapısökümüne şahit olduğumuz filmde, aslında net bir son yok. Filmin bildiğimiz sonunu hazırlayan ise çiftin oğlu Daniel oluyor. Bildik polisiye ve suç dramalarında, izleyiciyi filmin sonuna hazırlayan ve süreç içinde bulunan yeni deliller olur malum. Filmde bunlar yok… Tempo maddi deliller üzerinden yükseltilmiyor. Bir Düşüşün Anatomisi, aldığı virajları ifadelere, cümlelere dayandırıyor yani izleyici de ifadelerden emin olamıyor. Aynen Daniel gibi, görmeden sadece duyduklarıyla hikayeye eşlik ediyor. Boşluklarla dolu olan bu ölüm hikayesinde tüm varsayımlar gerçek veya yalan olabilir. Hangisine inanmayı seçeceğine izleyici kendi karar veriyor, tıpkı Daniel gibi.
Kadın ve erkek arasındaki eşitlik savaşının izdüşümü olan mahkeme sürecinin sonundaki sonuç ise Z kuşağının tüm topluma, devletlere “bana ne” diyebilen tavrından besleniyor. Bana kalırsa bu, yönetmenin geleceğe dair umudunun da bir işareti…
Öncelikle kuaförümden davacıyım...
Sıradan bir mahkeme filmi veya evlilik hikayesinden fazlası, bir toplum eleştirisi olan Anatomy of a Fall ile Justine Triet’in bu yıl yönetmenlik Oscar'ına aday gösterilen tek kadın olduğunun da altını çizelim. Henüz izlemeyenlerdenseniz, filmi TV Plus (TV+)’da bulabilirsiniz.
(gizemkaboglu Brüksel'den bildirdi)
facebook'ta Paylaş twitter'a yolla Allah'a havale et